مقاوم سازی ساختمان به معنی افزایش مقاومت سازه ساخته شده و موجود در برابر بارهایی است که از گذشته هم  پیش بینی نگردیده بود . این موضوع به علت متعددی رخ می دهد و  از ضعف اجرا و طراحی تا نیاز به بهسازی لرزه ای را در بر می گیرد  . به طور کلی برآورد هزینه مقاوم سازی ساختمان در برابر زلزله به علت ناشناخته بودن ماهیت زلزله و ناتوانی در پیش بینی آن قرن ها دغدغه مهندسین بوده و به شدت حائز اهمیت می باشد. همچنین با توجه به لرزه خیز بودن کشور ایران و هزینه قابل ملاحظه تخریب و نوسازی مجدد سازه ها، در سال های  اخیر مسئله تقویت و ترمیم سازه های ضعیف و خسارت دیده در سطح وسیعی عنوان شده می باشد. علت هایی از جمله تغییر کاربری ساختمان ها، افزایش طبقه، ضعف در طراحی و اجرا، تغییر آیین نامه های طراحی و فرسودگی سازه ها ناشی از عوامل محیطی منجر به نیاز سازه ها به ترمیم و مقاوم سازی می گردند.  به طور کلی روش های مقاوم سازی ساختمان به صورت اختصار شامل ۸ روش برای بهسازی لرزه ای و ۴ روش تقویت و مقاوم سازی اجزاء می باشد که عبار تاند از  : ۱. مقاوم سازی با الیاف FRP ۲. مقاوم سازی با ژاکت بتنی یا فلزی ۳. مقاوم سازی با میراگر ۴. مقاوم سازی با جرم های متمرکز پاندولی (میراگر جرمی) ۵. مقاوم سازی با دیوار برشی یا افزودن بادبند ۶. مقاوم سازی با بندهای کمانش تاب ۷. مقاوم سازی با جداگر های لرزه ای ۸. مقاوم سازی با کاشت آرماتور ۹. مقاوم سازی با شاتکریت ۱۰. مقاوم سازی با پیش تنیدگی یا پس کشیدگی اجزاء ۱۱.  مقاوم سازی با ترمیم و دوخت ترک ۱۲. مقاوم سازی اتصالات ۱۳. مقاوم سازی با وال پست با توجه کردن به این موارد که عملیات مقاوم سازی ساختمان به دلایل متفاوتی از جمله  همچون نوع سازه ، روش مقاوم سازی و مقدار مصالح مصرفی در این موضوع ، به طور مثال با اجرای روش الیاف FRP ، نوع و مقدار الیاف مصرفی ارتباط دارد ، ضمن اینکه هزینه نیز متغیر می باشد  و بدون بررسی نمی توان شرایط وضع موجود سازه و میزان نیاز به تقویت و مستقیما عددی را اعلام نمود.

نکات مهم در برآورد هزینه مقاوم سازی ساختمان

به طور کلی نکات مهم ,  و تاثیر گذار در برآورد هزینه های  مقاوم سازی ساختمان به شرح زیر می باشد.

   مطالعه کامل نقشه و مشخصات، خصوصا دیتیل ها و جزئیات اجرایی مترور خوب و دقیق باید قبل از شروع متره کردن پروژه مورد نظر، نقشه ها و تمامی جزئیات آن را به طور کامل مطالعه و بررسی نماید و چنانچه که با ناقصی و یا غیر قابل فهم بودن نقشه ها و جزئیات آن، مواجه شد باید آن را به مهندس طراح  انتقال دهد  تا نقشه و مشخصات را مجددا بررسی و اصلاح کنند. از جمله موارد ناقص در پروژه عبارت اند از : عدم درج مقاومت فشاری بتن (عیار بتن)، کمبود اندازه و ابعاد موجود در پلان و دتایل ها، مشخص نبودن نوع آرماتور، عدم درج مشخصات و جداول مربوط به کارهای فولادی سنگین (جداول مربوط به ابعاد و اندازه های نبشی ها، پلیت ها و ورق ها)، عدم درج مشخصات تیرچه ها و جزئیات که به آن ارتباط دارد و …  

مقاوم سازی ساختمان به چند دسته تقسیم می گردد

ساختمان هایی که کاربری آن ها باید در هر وضعیتی حفظ گردد و وجود آن ها برای کشور حیاتی محسوب می شود  و در صورت آسیب دیدن صدمات جانی بسیاری به دنبال دارند ضمن اینکه وجود آن ها پس از وقوع حوادث غیر مترقبه ضروری می باشد : بیمارستان ها , مراکز درمانی , مراکز امنیتی , پالایشگاه ها و ....، برآورد هزینه مقاوم سازی ساختمان های حیاتی یک کشور می تواند تا حد زیادی صدمات جانی و مالی افراد را پس از وقوع حادثه کمتر کند. دسته بعدی شامل  ساختمان هایی می شود که در صورت خرابی افراد را با خسارات جانی و مالی بسیاری رو به رو خواهد ساخت  مثل : مراکز عمومی , برج ها , دانشگاه ها و ...، لذا مقاوم سازی ساختمان این فضاهای عمومی با توجه به عبور و مرور بالا در آن ها و احتمال فرسودگی سریع تر بدلیل وجود بار مرده و زنده ی بیشتر در آن ها از اهمیت بسیار زیادی برخوردار می باشد. و مورد بعدی ساختمان های معمولی که از کاربری مسکونی و اداری  برخوردار هستند  و به دلایل مختلف مثل : موقعیت , کاربری , نقص های فنی و اجرایی و ... احتیاج  به مقاوم سازی دارند .  

مقاوم سازی سازه با FRP

مقاوم سازی لرزه ای ساختمان های بتنی با FRP ، بر اثر وارد شدن لطمه و آسیب دیدن سازه ناشی از نیروی زلزله، امروزه بسیار مورد توجه قرار دارد، یکی از روش های کم هزینه و کارآمد (مقاومت کششی بسیار بالا و وزن بسیار کم) در این خصوص مقاوم سازی ساختمان با استفاده از FRP است.

 FRP چیست ؟

به طور کلی  FRP نوعی ماده کامپوزیت که  از دو بخش فیبر یا الیاف تقویتی تشکیل شده  که توسط  یک ماتریس رزین از جنس پلیمر احاطه شده­اند». در واقع فیبرهای تشکیل ‌دهنده  می­ توانند در یک راستا یا دو راستای عمود برهم قرار داشته باشند. به عبارت کلی  پوشش­هایFRP عمدتاً برای بهسازی رفتار سازه­های موجود یا تعمیر خرابی­های ایجاد شده در اثر خستگی، خوردگی، الیاف FRP که در مقاوم سازی ساختمان و ترمیم بتن کاربرد دارد و معمولا از مواد زیر تشکیل می شوند:

• الیاف فایبر گلاس یا الیاف شیشه
• الیاف کربن
• الیاف ارامید
• الیاف بازالت

FRP با توجه به نوع کاربرد می تواند از چندین نوع ماتریس ساخته شود مانند: پلی استر، وینیل، اپکسی و... که بسته به نوع محصول مورد نظر، رزین و الیاف با یکدیگر ترکیب می شوند. از ویژگی های این محصول دوام بالا، سبک وزن بودن، مقاومت مشخصه و مدول بالای برخی از نمونه­ های آن، مقاومت در برابر خوردگی، مقاومت در برابر شرایط محیطی و ترکیبات شیمیایی، نفوذ ناپذیری مغناطیسی، مقاومت در برابر ضربه، ضخامت کم، حمل‌ونقل آسان به دلیل وزن کم، اجرای ساده و  توجیه اقتصادی برای تقویت و ترمیم پروژه­های سنگین به عنوان مثال پل ها، می باشد که سبب کاربرد بیشتر   frp   شده است.

 

 برآورد هزینه مقاوم سازی با FRP

هزینه سیستم های مقاوم سازی با کامپوزیت FRP در مرحله اجرا بر اساس شرایط کار و عواملی است که ممکن است این موضوع را در بر گیرد.همچنین لازم است در زمان ارزیابی هزینه کار، از بازه زمانی اختصاص یافته برای تکمیل پروژه و فضای موجود در محل کاربرد دارد چرا که  این عوامل می توانند تأثیر قابل توجهی در هزینه بگذارد. همچنین هزینه مقاوم سازی با استفاده از کامپوزیت FRP حدود ۷۰ درصد از کل هزینه با استفاده از روش های دیگر مقاوم سازی می باشد. برآورد هزینه اجرا و بررسی روش مقاوم سازی با استفاده از کامپوزیت FRP با سایر روش های معمول مقایسه می گردد. در بعضی از پروژه ها از جمله  بزرگراه ها، بسته شدن مسیر برای ترافیک منجر به افزایش هزینه می گردد. تعداد زیادی پروژه برای برآورد هزینه انجام گردیده  و همه آن ها برتری روش مقاوم سازی با استفاده از FRP را نسبت به سایر روش های معمول یا سنتی نشان دادند. هزینه های مقاوم سازی با FRP بسته به کیفیت کار ، شرایط محیطی و محل پروژه ، سطح عملکرد مقاوم سازی ، مدت زمان اجرا و نوع الیاف می تواند متغیر باشد.

 

بررسی عوامل موثر بر هزینه ها و کیفیت مقاوم سازی

مقاوم سازی با قیمت مناسب و کیفیت مطلوب نتیجه مرحله کارشناسی و محاسبات است. در واقع قبل از شروع مقاوم سازی نتیجه نهایی را رقم می زنیم. از موارد که تاثیر زیادی بر  قیمت و کیفیت مقاوم سازی دارد ،  از بین بردن اشتباهات در مرحله کارشناسی و تا حد ممکن کاهش اشتباهات در مرحله اجرا می باشد. ضمن اینکه  اشتباهات اجرایی همواره گریزناپذیر خواهد بود ولی  باید سعی بر این باشد تا با کاهش حداکثری آن به نتیجه مناسب دست یابی داشته باشید. ضمن اینکه  مقاوم سازی یک امر روتین و از پیش تعیین شده نمی باشد و گاهی ممکن است در ابعاد چند المان کوچک باشد و یا نیاز به مقاوم سازی در کل بنا باشد که کارشناسی دقیق این موضوع به صرفه جویی در هزینه ها کمک خواهد کرد. به عبارت کلی دو موضوع اصلی و تاثیر گذار  مقاوم سازی به این صورت می باشد . یکی قیمت مصالح کارشده و دیگری هزینه اجرا که خود این موارد شامل زیر مجموعه هایی می باشد. به طور مثال قیمت مصالح به شرکت سازنده، کیفیت تولیدی مصالح و همچنین نوع متریال تشکیل دهنده مصالح ارتباط دارد. یا هزینه اجرا به عواملی مانند شرکت پیمانکار، میزان دسترسی به محل مورد نظر، کیفیت اجرا، وقتی که صرف فرآیند مقاوم سازی می شود و ... مرتبط است.   سخن پایانی بسیاری از سازه­های بتنی به علت هایی همچون خطاهای محاسباتی، اشتباه در ساخت و اجرا، ضعف آیین نامه­ های قدیمی، تغییرکاربری سازه و بارهای بهربرداری وارد به سازه، خوردگی و زنگ‌ زدگی آرماتورها و .....، ضوابط آیین‌نامه­ های جدید را اجرا نمی نمایند، بنابر این ارائه روش‌ های مقاوم‌سازی و بهسازی و تعمیر اینچنین  سازه­هایی نیاز می باشد. از میان تمامی شیوه‌های مقاوم‌سازی سازه‌های بتنی، امروزه در دنیا به مقاوم‌سازی از طریق FRP  ضمن توجه بیشتر  پرکاربرد تر می باشد. نحوه مقاوم سازی و بازسازی ساختمان ها ها با توجه به اسکلت آن ها از تفاوت های زیادی برخوردار می باشد. برای دریافت اطلاعات بیشتر می توانید با مشاور مقاوم سازی ما در ارتباط باشید.