در لغت  معنای وال پست نگهدارنده دیوار می باشد وال پست در سوله که معمولا به شکل یک تیر یا ستون طراحی می شود، در انتهای سالن های صنعتی و به طور کلی فریم هایی با دهانه بالا که انتهای آن با دیوار پوشانده می شود، قرار می گیرد. اتصال وال پست به قاب چگونه انجام می‌شود؟ در مقالات گذشته درباره وال پست نوین  اطلاعات بسیاری را در اختیار شما قرار داده ایم. همان گونه که می دانید، کشور ایران روی کمربند زلزله قرار دارد و هر ساله زلزله های متعددی در نقاط مختلف کشورمان رخ می دهد. بنابراین محافظت از جان و مال مردم عزیزمان، دغدغه بزرگی برای مهندسان سازه است.   برای جلوگیری از خرابی های مکرر ساختمان در برابر بارهای جانبی سیستم های بسیار جدید و نوینی به وجود آمده است که می تواند سازه ها را مقاوم نماید. یکی از مهم ترین سیستم ها وال پست است که از خرابی دیوارهای غیر سازه ای جلوگیری می کند.   حال باید بیان شود که در این مقاله از وب سایت رادیاب قصد داریم تا به بررسی اتصال وال پست به قاب صحبت کنیم و اطلاعات سودمندی را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم. بنابراین برای کسب اطلاعات بیشتر تا انتهای این مطلب با رادیاب همراه باشید.  

وال پست:

وال پست ها یک سیستم نوین و بسیار جدید می باشد که تقریبا یک دهه است که این سیستم برای ساختمان ها طراحی و اجرا می شود تا از این طریق دیوارها مقاومت بیشتری در برابر بارهای جانبی داشته باشند. در واقع می توان اذعان داشت که وال پست یک المان است که میانقاب های سازه ای و غیر سازه ای و تیغه ها را به اسکلت ساختمان متصل می کند. در واقع این المان برای مقاومت هرچه بیشتر سازه در برابر بارهایی مانند زلزله طراحی و اجرا می شود که به نگهدارنده نیز معروف است. ممکن است این سوال برای شما عزیزان به وجود بیاید که میانقاب چیست؟! برای پاسخ به این سوال باید اشاره شود که میانقاب ها یک نوع دیوار می باشند. این دیوارها به واسطه اتصال یا عدم اتصال آن ها به سازه تغییر نام داده و به صورت کلی به دو دسته زیر تقسیم بندی می شود:  

• میانقاب سازه ای
• میانقاب غیر سازه ای

به علاوه شایان به ذکر است که تیغه ها نیز دیوارهایی هستند که خارج از قاب های سازه ای طراحی و اجرا می شوند و نام گذاری آن ها هیچ ارتباطی به ضخامت این دیوارها نخواهد داشت.

خصوصیات بسیار مهم وال پست ها:

وال پست frp خصوصیات بسیار مهمی دارند که همین خصوصیات مهم باعث شده است تا امروزه از آن ها در تمامی ساختمان های فلزی و بتنی استفاده شود. از جمله خصوصیات بسیار مهم وال پست ها می توان به موارد زیر اشاره داشت:  

• وال پست ها هم می توانند به شکل فلزی و هم چنین به شکل بتن مسلح باشند. در صورتی که به شکل فلزی باشد، به حالت پروفیل نبشی، ناودانی و قوطی خواهند بود.
• وال پست ها می توانند باعث یکپارچگی دیوار شوند. فاصله وال پست ها به میزان مشخصی جهت یکپارچه عمل کردن دیوارها مورد استفاده قرار خواهند گرفت.
• لازم به ذکر می باشد که وال پست ها یا وادارها در انتهای فریم با دهانه بالا و محل پوشیده شده با دیوارها نصب شده و مورد استفاده قرار می گیرند.
• طرز عملکرد وال پست ها بسیار جالب است و می تواند مانند یک نگهدارنده حرکت جانبی دیوارها را کنترل کرده و مانع از خرابی آن ها شود.

دیوار میانقاب:

به طور قطع با سیستم قاب در مهندسی عمران آشنا هستید. باید اشاره شود که قاب ها به دسته های بسیار مختلفی تقسیم بندی می شوند. در واقع سیستم های قاب همان اسکلت سازه می باشد که از تیر و ستون تشکیل شده است. حال به بررسی این موضوع می پردازیم که میانقاب ها چه کاربردی دارند؟! لازم به ذکر است که دیوارها یا جدا کننده ها، به عنوان پرکننده ها درون قاب های فلزی و یا بتنی به کار می روند.   در واقع این دیوارها اجزای سازه ای هستند که در تمامی سازه ها و ساختمان ها مورد استفاده قرار می گیرند. معمولا در تحلیل های دینامیکی از وجود پر کننده ها صرف نظر خواهد شد. باید اشاره شود که قرار گیری پر کننده در دهانه یک قاب نوعی زیر سازه تشکیل می دهد که به آن میانقاب اطلاق می گردد. هرگاه داخل قاب بتنی یا فولادی با یک پانل آجری یا بتنی پر شود، سیستم قاب و میانقاب تشکیل خواهد شد.

آیا اجرای وال پست ها ضروری هستند؟!

همان گونه که در ابتدای این مقاله بیان کرده ایم، نحوه اجرای وال پست در اسکلت بتنی و فلزی تقریبا یک دهه است که در میان سازندگان جا افتاده است و اجبار خاصی برای اجرای این سیستم های نگهدار وجود ندارد. اما در این میان یک موضوع بسیار مهم را ذکر می کنیم. به هنگام زلزله معمولا دیوارهای نما تخریب خواهند شد به دلیل آن که این دیوارها هیچ گونه باربری سازه ای ندارند و به عنوان جدا کننده شناخته می شوند. تخریب دیوارها می تواند برای مردم به خصوص عابران پیاده بسیار خطرناک باشد. بنابراین بهتر است که به این مهم توجه شود و برای جلوگیری از آسیب های احتمالی وال پست ها اجرا شوند. نکته بسیار مهمی که باید بدانید، این است که بیشتر مهندسان و طراحان سازه بر این موضوع معتقدند که دست کاری بر روی المان ‌های پایه سازه مانند تیر، ستون و سقف انجام نگیرد تا از میزان استحکام آن ها برای مقاومت در برابر عوامل مختلف کم نشود. اما تجربه ثابت کرده است که به هنگام زمین لرزه ممکن است المان ‌های اصلی دچار آسیبی نشوند اما المان های غیر سازه ای تخریب شود و مشکلاتی برای مردم به وجود بیاورد. در این موضوع مشکل از عدم استحکام اجزای غیر سازه‌ای مثل دیوارهای اطراف، تیغه‌ها و ... می باشد. از آنجایی که سختی میانقاب ‌ها در افزایش میزان استحکام سازه تأثیر بسیار بالایی دارند، استفاده از نگه دارنده دیوار سازه ‌ها را به امری ضروری و بسیار مهم تبدیل شده است.  

اتصال وال پست به قاب سازه ‌ای چگونه انجام می شود؟!

قبل از آن که به بررسی اتصال وال پست به قاب سازه ‌ای بپردازیم، باید اشاره کنیم که دیوارهای بلوکی به دلیل عملکرد دو طرفه ای که دارند، باید در اجرای آن ها از وال پست نیز استفاده شود. با این کار مقاومت دیوار افزایش یافته و به علاوه باید اشاره شود که به منظور ایجاد امکان حرکت جانبی دیوارها، وال پست و دیوار به صورت همزمان باید آزادی عمل یا حرکت داشته باشند.   از جمله نکات بسیار مهمی که درباره ضوابط اجرای وال پست دیوار به قاب های سازه ای وجود دارد، می توان به موارد زیر اشاره داشت:

• به منظور متصل کردن دیوار به اعضای قائم از دو نبشی یا یک ناودانی استفاده می ‌شود.
• لازم به ذکر است که به دلیل ایجاد آزادی حرکت وال پست ها، نباید آن ‌ها را به نبشی ‌ها جوش داد.
• نیازی به رعایت فاصله جدا سازی دیوار در مجاورت وادارها به دلیل کشویی بودن اتصال وال پست، نمی باشد.
• یک نکته یا موضوع بسیار مهم و قابل توجه این است که در دیوارهای واقع در خارج از قاب، وال پست های دو انتهای دیوار باید در برابر حرکت جانبی در هر دو جهت مهار گردند و به دیوار اجازه حرکت نیز داده شود.
• دیتیل اتصال وال پست به قاب سازه ای مانند اتصال دیوار به ستون می باشد که در این حالت فاصله ۱ درصدی بین وال پست و دیوار باید حفظ گردد.

 

اشتباهات اساسی و رایج در اجرای وال پست ها:

به طور قطع در اجرای تمامی موارد عمرانی، ممکن است اشتباهات اجرایی انجام شود که بسیار مهم است این اشتباهات را شناخته و در انجام آن ها جلوگیری به عمل آید. برای اجرای وال پست بهتر است که تمامی دیتیل های طراحی در نظر گرفته شود و دیوار در تمام جهات داخل نبشی ‌های افقی و عمودی اجرا گردد، در این صورت است که احتمال تغییر شکل خارج از صفحه دیوار به شدت کاهش خواهد یافت. لازم به ذکر است که در بسیاری از اوقات، دیتیل‌ اجرایی وال پست توسط پیمانکار یا کارفرما، بنا به دلایل بسیار خاص و مختلف از جمله دلایل اقتصادی، دچار تغییراتی خواهد شد که به صورت معمول باعث کاهش عملکرد مناسب و مطلوب وال پست می گردد. تعدادی از این تغییرات که به ‌اشتباه انجام می ‌شود، شامل موارد زیر می باشد:

• بهره گیری از میلگرد در اجرای کلاف‌ های افقی به جای استفاده از نبشی
• عدم اجرای پشت ‌به ‌پشت نبشی‌ های افقی و یا قائم که این موضوع باعث می شود که دیوار تنها در یک سمت، داخل نبشی‌ ها اجرا شود.

 

 

اثر تداخلی میان قاب ها در سختی قاب ها چیست؟!

یکی از نکات بسیار مهمی که باید بدانید، این است که میانقاب ها بر روی مقاومت، سختی و شکل پذیری قاب های مرکب تأثیر بسزایی خواهند داشت. با این وجود نیز در طراحی متداول سازه های قاب دار، میان قاب ها را به عنوان اعضای غیر سازه ای در نظر خواهند گرفت و از مدل کردن آن ها چشم پوشی می نمایند. باید بدانید که به صورت معمول از اثر سخت کنندگی میان قاب ها چشم پوشی می شود، در برخی از اوقات سختی میانقاب ها باعث افزایش سختی قاب ها تا اندازه 20 درصد خواهد شد و این موضوع باعث می شود که خسارت های بسیاری به قاب های مرکب وارد شود. در کل افزیش سختی که در این حالت اتفاق می افتد، باعث کاهش پریود قاب مرکب نسبت به قاب خالی می گردد و هم چنین نیروی زلزله را به خود بیشتر جذب می کند. جذب بیشتر نیروی زلزله میانقاب ها را تحت تأثیر تنش های بالایی قرار خواهد داد که این افزایش تنش منجر به شکست های جزئی و یا کلی میانقاب ها می گردد. در اثر شکست کلی میانقاب ها، نیروی بالایی که قبلاً توسط قاب مرکب تحمل شده بود در اثر حذف میان قاب ها  به طور ناگهانی به اعضای لاغر قاب ( تیر و ستون ها ) وارد می گردد. در کل اعضایی مانند تیرها و ستون ها برای تحمل این نیرو گزاف طراحی نشده اند و این موضوع سبب می شود تا خسارات زیادی به سازه وارد گردد و سازه با ناپایداری مواجه شود. باید اشاره شود که به منظور حذف اثر تداخلی میانقاب ها در سختی سازه ها، به شدت توصیه شده است که وال پست گالوانیزه به گونه ای طراحی و اجرا شوند که مانع حرکت سازه نشده و مشکلاتی از این قبیل را به وجود نیاورد. برای رسیدن به این منظور لازم است که:

• وال پست هایی که با پروفیل های ناودانی، نبشی، قوطی و... اجرا می شوند، برای تعیین حداکثر فاصله بین ستون های بتنی 2 الی 3 سانتی متر فاصله وال پست از ستون داشته باشند.
• هم چنین لازم است زمانی که برای نگه داری دیوار، از تعبیه میلگرد در ستون ها استفاده می شود، حرکت افقی میلگردها در داخل ستون محدود نباشد.

سخن پایانی: کشور ایران بر روی کمربندی از زلزله قرار دارد که این موضوع می تواند خطرات بسیاری را به همراه داشته باشد. بنابراین مهندسان سازه همیشه در پی آن هستند تا سازه هایی امن یا ایمن را طراحی کرده و به اجرا در آورند تا سازه در برابر بارهای جانبی بتواند مقاومت نشان داده و جان و مال مردم را به خطر نیاندازد. به همین دلیل امروزه در ساخت ساختمان ها از سیستم های بسیار خاص و نوینی استفاده می شود که به آن ها وال پست می گویند. شما عزیزان می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر به وب سایت رادیاب مراجعه کرده و با کارشناسان مشاور مقاوم سازی این مجموعه مشورت نمایید.